«Χάστε 5 κιλά σε 1 εβδομάδα», «3 tips για επίπεδη κοιλιά σε 7 ημέρες», «Δίαιτα εξπρές για επίπεδη κοιλιά», «Διώξτε το περιττό λίπος από την περιφέρεια με 5 απλές ασκήσεις».. Αυτοί είναι μερικοί μόνο από τους πολυάριθμους τίτλους που συναντά κανείς σε περιοδικά, εφημερίδες, διαδικτυακούς ισότοπους την περίοδο αυτή. Όσο πλησιάζει το καλοκαίρι και η ώρα της παραλίας όλο και πιο επιτακτική γίνεται η ανάγκη για την «τελειοποίηση» της εικόνας σώματος. Γιατί όσο και να προσπαθεί κανείς όλο το χρόνο, η απόλυτη ικανοποίηση και αποδοχή του σώματος είναι από σπάνια έως αδύνατη να τη συναντήσει κανείς. Πολλοί, λοιπόν, καταλήγουν στην υιοθέτηση εξπρές προγραμμάτων διατροφής και άσκησης που υπόσχονται θεαματικά αποτελέσματα. Ποιοι είναι όμως οι κίνδυνοι από τα διαιτητικά σχήματα που υπόσχονται γρήγορη απώλεια βάρους;
- Είναι διατροφικά μη ισορροπημένα : συχνά αποκλείουν ολόκληρες ομάδες τροφίμων, έχουν σημαντικούς διατροφικούς περιορισμούς και αυστηρές οδηγίες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι μονοφαγικές δίαιτες, οι οποίες συστήνουν την απεριόριστη κατανάλωση ενός συγκεκριμένου για συγκεκριμένο αριθμό ημερών, γεγονός που καθιστά το διαιτολόγιο ανεπαρκές διατροφικά. Επίσης, ο αποκλεισμός συγκεκριμένων ομάδων τροφίμων όπως της ομάδας των δημητριακών, των οσπρίων και των φρούτων από τις λεγόμενες πρωτεϊνικές δίαιτες είναι χαρακτηριστικό που τις καθιστά ανεπαρκείς και δε συστήνεται η μακροχρόνια τήρησή τους.
- Δε στοχεύουν στην αλλαγή της συμπεριφοράς: κάθε προσπάθεια απώλειας βάρους θα πρέπει να γίνεται κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να καθοδηγεί το άτομο στην υιοθέτηση διατροφικών συνηθειών που θα μπορεί να ακολουθεί για όλη του τη ζωή. Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα στην επιτυχή αντιμετώπιση της παχυσαρκίας είναι η διατήρηση της απώλειας βάρους, η οποία μπορεί να επιτευχθεί μόνο εφόσον το άτομο εκπαιδευτεί διατροφικά κατά τη διάρκεια της προσπάθειας του, χαρακτηριστικό που δε συμπεριλαμβάνεται στις δίαιτες εξπρές.
- Η απώλεια βάρους που υπόσχονται αφορά κυρίως υγρά και μυϊκή μάζα και όχι λιπώδη ιστό. Στην αρχή η ζυγαριά σάς ανταμείβει περισσότερο μεν, αλλά στην ουσία αυτό συμβαίνει λόγω της απώλειας νερού, γλυκογόνου και μυϊκού ιστού και όχι επειδή χάνετε λίπος. Αρκεί να πούμε ότι από τα πρώτα κιλά που χάνετε μόνο το 25% είναι λίπος. Αυτό σε συνδυασμό με το γεγονός ότι οι δίαιτες εξπρές είναι δύσκολο να διατηρηθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα, καθιστά σαφές ότι τα κιλά που χάνονται αποτελούν κυρίως υγρά και μυϊκή μάζα και επαναπροσλαμβάνονται σε μεγαλύτερο συνήθως μέγεθος.
- Οδηγούν στο φαινόμενο γιο-γιο : Δυστυχώς, ακόμα και εκείνοι που θα καταφέρουν να ακολουθήσουν επιτυχώς τις παραπάνω δίαιτες, στην πλειοψηφία τους θα πάρουν σύντομα το βάρος που έχασαν -συχνά με το παραπάνω. Αυτές οι αυξομειώσεις βάρους έχουν αρνητική επίδραση τόσο στο μεταβολισμό όσο και στη σύσταση σώματος.
- Δεν είναι εξατομικευμένα: υπόσχονται απώλεια βάρους με ένα συγκεκριμένο μενού για όλους. Κάτι τέτοιο φυσικά σημαίνει ότι δεν προσαρμόζονται στις ανάγκες και στις συνήθειες του εκάστοτε οργανισμού.
Επομένως, είναι πολύ πιο ασφαλές να υιοθετήσετε μια δίαιτα προσαρμοσμένη στις ανάγκες σας, η οποία σέβεται τις προτιμήσεις σας και οδηγεί σε σταδιακή αλλά ποιοτική απώλεια βάρους, από το να επιλέξετε μια δίαιτα εξπρές που θα σας ταλαιπωρήσει και θα σας προσφέρει μια προσωρινή λύση σε ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα. Σε τελική ανάλυση οι δίαιτες που υπόσχονται θαύματα στην πραγματικότητα «ποντάρουν» στον περιορισμό της ενεργειακής πρόσληψης, ακόμα και αν επιτρέπουν την απεριόριστη κατανάλωση ορισμένων τροφίμων ή προτείνουν «μαγικούς» συνδυασμούς.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Foster GD, Sarwer DB, Wadden TA. Psychological effects of weight cycling in obese persons: a review and research agenda. Obes Res. 1997 Sep;5(5):474-88.
Tang M, Leidy HJ, Campbell WW., (2013) Regional, but not total, body composition changes in overweight and obese adults consuming a higher protein, energy-restricted diet are sex specific. Nutr Res. Aug;33(8):629.
Van Wye G, Dubin JA, Blair SN, Di Pietro L. Weight cycling and 6-year weight change in healthy adults: The Aerobics Center Longitudinal Study. Obesity (Silver Spring). 2007 Mar;15(3):731-9.